Харьцуулалт

Ойрын хэдэн сар блогтоо зав гаргалгүй, халтуурдсан байдлаар авч яваад байсан, харин өнөөдөр нэг нийтлэл бичдэг юм билүү гэж зориглон, компьютерийнхээ ард суун бичиж байна.
Хүний итгэл үнэмшил гэж агуу зүйл. Хүний итгэл үнэмшлээр дамжуулан тухайн хүнийг алж ч болно, нэг бол амилуулж ч болно. Тэгэхээр итгэл үнэмшил гэсэн зүйл хаанаас, ямаршуу байдлаар үүсэн бий болдог вэ. Би бээр итгэл үнэмшил нь харьцуулалт гэсэн зүйлээс урган гарч ирдэг гэж муухарлан бодсоны үндсэн дээр энэхүү сэдвээр бичлэг бичихээр шийдлээ.

Туйлын муу зүйл, туйлын сайн зүйл байдаггүй гэж Буддын сургаалд сургасан байдаг. Тэгэхээр ямарваа зүйл өөрийн гэсэн "сайн" тал, басхүү "муу" талтай байх нь. Муу, сайн гэгч үгийг хашилтанд хийсний учир нь надад сайн гэж санагдаж байгаа зүйл, өөр хэн нэгэнд муу санагдаж болох юм.
Тухайн хүрээлэн буй орчиндоо хамгийн шилдэг, сайнд тооцогддог зүйл өөр орчинд ороход бүр шал эсрэгээрээ эргэх тохиолдол олонтаа. Хамгийн энгийн жишээ гэвэл Монголчуудын хувьд нийтлэг зүйл болох Соёлын шок юм. Мань хүн монголдоо л нэг ганган дэгжин, пээдгэр гар яваад байдаг,  харин дэлхийн өндөр хөгжилтэй, өрнийн соёлд ороход өөрийгөө хэн ч биш гэдгээ мэдрэх явдал.
Бидний мэдэх хамгийн том зүйл болон хамгийн жижиг зүйл юу вэ?
Манай одны аймгийг асар том гэдгээр нь хүмүүс мэддэг, цааш задрахгүй эгэл хэсгийг буюу хамгийн жижиг зүйл бол электрон  гэдэг ч гэж хүмүүс мэддэг /итгэдэг/. Үнэндээ бол манай одны аймгаас том зүйл, электроноос ч жижиг зүйл байхгүй гэж үү?Би бол байгаа гэж хэлнэ.  Харин хүмүүсийн итгэл үнэмшилд тогтсон энэхүү ойлголтыг өөрчлөхөд хэцүү.
 Манай одны аймаг нь хэн нэгний хувьд бидний хамгийн жижиг гэж тооцдог электрон шиг ч төсөөлөгддөг юм билүү, электрон дотор хэдэн арван сая гариг байрлаж, бидэн шиг "хүмүүс" идэж уун, сурч боловсрон амьдарч байгаа ч юм билүү хэн мэдлээ...